Odpowiedzialność zawodowa księgowej zatrudnionej na etacie

Kancelaria Janowski i Wspólnicy
DalejKontakt

W związku z tym, że ubezpieczamy coraz więcej biur rachunkowych postanowiliśmy przybliżyć Wam temat odpowiedzialności zawodowej osoby odpowiedzialnej za księgi rachunkowe firmy. Wydawać by się mogło, że księgowy zatrudniony w formie umowy o pracę lub umowy zlecenia może spać spokojnie. Nic bardziej mylnego – choć faktycznie pokutuje myślenie, że odpowiedzialność za zaniedbanie księgowego poniesie w takiej sytuacji wyłącznie pracodawca.
Zacznijmy zatem od początku i przyjrzyjmy się odpowiedzialności zawodowej księgowego w oparciu o różne uregulowania prawne – tj. kodeks pracy, kodeks cywilny oraz kodeks karno-skarbowy.

Jeśli księgowy został zatrudniony na podstawie umowy o pracę to ciąży na nim odpowiedzialność taka sama jak na każdym innym pracowniku, a zatem odpowiada on w identyczny sposób – na gruncie art. 114 kodeksu pracy. Odpowiedzialność materialna z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków nie może jednak przekroczyć wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia tegoż pracownika. W takim przypadku księgowa odpowiada jedynie za stratę rzeczywistą. Jeśli jednak szkoda została wyrządzona umyślnie pracownik musi ją naprawić w pełnej wysokości (art. 122), a zatem takiej, która uwzględni również utracone przez pracodawcę korzyści.

Zastanówmy się teraz jak kształtuje się odpowiedzialność zawodowa księgowej zatrudnionej w formie umowy zlecenia (jako osoby fizycznej, nieprowadzącej własnej działalności)? W tym przypadku księgowa ponosi odpowiedzialność na gruncie art. 471 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dłużnik jest zobowiązany do naprawienia szkody, którą wyrządził na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Księgowy może uwolnić się od odpowiedzialności, jeśli wykaże, że nie ponosi winy za daną szkodę i że jego działalnie cechowała należyta staranność. W tym przypadku szkoda obejmuje rzeczywistą stratę jak i utracone korzyści. Zatem z gruntu rzeczy odpowiedzialność będzie większa i przede wszystkim nieograniczona wysokością wynagrodzenia.

Dodatkowo, niezależnie od tego, czy księgowa była zatrudniona na umowę o pracę, czy umowę zlecenie, w określonych przypadkach może osobiście odpowiadać za wykroczenia skarbowe spółki jako osoba odpowiedzialna za jej sprawy finansowe. Zgodnie bowiem z art. 9 par. 3 kodeksu karno-skarbowego za przestępstwa skarbowe odpowiada jako sprawca także ten, kto zajmuje się sprawami gospodarczymi, a w szczególności finansowymi, danego podmiotu. W oparciu o powyższy przepis pociągnięcie księgowego do odpowiedzialności będzie zależało od posiadanych przez niego uprawnień, wykonywanych czynności oraz samodzielności działania i decydowania przy ich wykonaniu. Co równie istotne, osobista odpowiedzialność karno-skarbowa księgowej wiąże się z możliwością nałożenia na nią grzywny, której wysokość ostatecznie będzie uzależniona od wysokości dochodów, możliwości zarobkowych, warunków rodzinnych i osobistych oraz stosunków majątkowych. Niemniej jednak taką grzywnę wylicza się na podstawie wzoru:

Stawka dzienna * liczba stawek

Przy czym zgodnie z art. 23 kks stawka dzienna nie może być niższa niż 1/30 minimalnego wynagrodzenia i wyższa niż czterystukrotność 1/30 minimalnego wynagrodzenia. Najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720. Ostatecznie o wysokości decyduje sąd.

Ujmując rzecz najprościej – przyjmując minimalne wynagrodzenie na poziomie 2.250 zł brutto (tyle ma wynieść płaca minimalna od nowego roku) kara grzywny może oscylować w przedziale 750 zł – 22.500.000 zł.

A zatem jeśli jesteś osobą fizyczną, która nie prowadzi własnej działalności gospodarczej nie oznacza to wcale, że wykonywane przez Ciebie czynności rachunkowe nie niosą ze sobą naprawdę znaczącej odpowiedzialności zawodowej. Tym bardziej warto w takim przypadku sięgnąć po polisę OC księgowej, gdyż w przeciwieństwie do dużego biura rachunkowego, konsekwencje finansowe naszych działań i zaniechań będą dla nas zdecydowanie bardziej bolesne i cięższe do udźwignięcia.

Zachęcamy do kontaktu!

Znamy się na ubezpieczeniach i możemy Ci pomóc!

Jesteśmy zespołem kompetentnych doradców ubezpieczeniowych.

Mamy ponad 20-letnie doświadczenie na rynku ubezpieczeniowym!

Służymy Wam pomocą i fachową radą.